อีกทางเลือก

บทความโดย : ศกุณตลา  อินถา  นักกำหนดอาหารวิชาชีพ

... ทำไมหนู..ไม่น้ำนมให้ลูกเลยคะ....
... แรก ๆ ก็มีน้ำนมนะคะ  แต่พอได้  1 - 2 อาทิตย์น้ำนมแห้งค่ะ....
... ตอนลูกคนแรกก็ไม่มีน้ำนมค่ะ  ท้องครั้งนี้คงไม่มีแน่เลยค่ะ  ทำไงดี.....
... ตอนอยู่โรงพยาบาล  ก็คัดเต้านมนะคะ  พอกลับมาบ้านไม่เห็นมีน้ำนมค่ะ….

        นี่คือคำถามที่ฉันได้ยินบ่อย ๆ ขณะที่หน้าที่ให้ความรู้คำปรึกษาแก่หญิงหลังคลอดที่ต้องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ให้ทราบว่าเมื่อกลับไปบ้านแล้วต้องเลี้ยงลูกเองจะปฏิบัติตัวอย่างไร ไม่ว่าเรื่องการให้นมบุตร การรับประทานอาหาร การปฏิบัติตัวเมื่อต้องพบกับความเชื่อของผู้เฒ่าผู้แก่เรื่องการอยู่ไฟ โดยเฉพาะความเชื่อต่าง ๆ ของคนทางเหนือ ฯลฯ  ฉันในฐานะนักกำหนดอาหารวิชาชีพ ด้วยความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับมาตอนสมัยเป็นพยาบาลจึงได้นำมาถ่ายทอดให้แก่หญิงหลังคลอด แต่ก็ยังเจอปัญหาเรื่องการไม่มีน้ำนมให้แก่ลูกอยู่เสมอ  บางรายโทรศัพท์มาปรึกษาฉันว่าเมื่อวานร้องไห้ เครียด เพราะไม่มีน้ำนมให้ลูก  บ้างก็เล่าว่าในสัปดาห์แรกหลังคลอดผู้เฒ่าผู้แก่จะให้ทานแต่ข้าวเหนียวอย่างเดียว ห้ามทานอย่างอื่นไม่ว่าจะเป็นเนื้อสัตว์ ไข่ นม ผัก ผลไม้  ฉันเริ่มมองเห็นความเสี่ยงปัญหาทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจของหญิงหลังคลอด ว่าเป็นเรื่องที่ต้องรีบหาทางแก้ไข  แม้จะไม่สามารถแก้ได้ทั้งหมดแต่แค่ขอให้คลายความทุกข์ลงได้บ้างก็ยังดี

        ฉันพยายามค้นคว้าหาความรู้ใหม่ ๆ จาก Internet และผู้รู้หลาย ๆ ท่าน โดยเฉพาะผู้เฒ่าผู้แก่ว่าจะช่วยหญิงหลังคลอดได้อย่างไร  จนได้ข้อสรุปว่าเราจะนำสมุนไพรภูมิปัญญาท้องถิ่นมาช่วยในการกระตุ้นการขับน้ำนมโดยการใช้หัวปลี 

สาเหตุที่เลือกหัวปลีมาใช้เพราะ

สาเหตุที่เลือกหัวปลีมาใช้เพราะ

        1. มีคุณค่าสารอาหาร  แร่ธาตุต่าง ๆ มากมาย
        2. หาได้ง่ายตามท้องถิ่น
        3. ราคาถูก
        4. เป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่ใช้กันมานาน

แต่ปัญหาอยู่ตรงที่ว่า

        1. บางคนรับประทานหัวปลีไม่ได้ เพราะว่ามันฝาด
        2. วีธีการปรุงประกอบทำได้โดยต้ม แกง ยำ จึงทำให้เบื่อได้ง่าย

ดังนั้นทีมงานจึงได้คิดค้นการดัดแปลงเมนูอาหารประเภทหัวปลีขึ้น  เพื่อให้

       1. ง่ายแก่การรับประทาน
       2. เป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการปรุงประกอบอาหารเมนูหัวปลี

        แต่ฉันก็ไม่ลืมที่จะคำนวณคุณค่าสารอาหาร  เกลือแร่  วิตามินที่มีอยู่ในหัวปลี   รวมทั้งสารอาหารที่ควรได้รับในแต่ละวัน  ตามความรู้ที่เรียนมา  ที่สำคัญที่สุดหญิงหลังคลอดต้องรับประทานอาหารให้ครบ  5  หมู่  รวมทั้งเทคนิคการป้อนนม  จากนั้นฉันก็ตั้งชื่อเมนูนี้ว่า  เครื่องดื่มสมุนไพรเพิ่มสายใยรักจากแม่สู่ลูก  หรือเรียกง่าย ๆ ว่า  น้ำหัวปลีนั่นเอง

 

 

        นี่เป็นบทความที่ฉันเขียนเมื่อ เกือบ 20 ปีก่อน  ซึ่งเราได้รับการตอบรับจากลูกค้าเป็นอย่างดีว่าเห็นผล จนปัจจุบันโรงพยาบาลแมคคอร์มิคได้พัฒนาสูตรน้ำหัวปลีให้อร่อย รับประทานง่าย เพิ่มรสชาติให้น่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็นรสลำไย  รสมะนาวน้ำผึ้ง  รสมะตูม  และรสดั้งเดิม อีกทั้งได้พัฒนาบรรจุภัณฑ์ ให้สวยงาม ทันสมัย

        หากท่านใดสนใจสามารถติดต่อได้ที่เบอร์โทร. 0-5392-1777 ต่อ 1222 , 1127 หรือ จุดจำหน่าย ณ แผนกฝากครรภ์  แผนกโภชนาการ

บรรณานุกรม  

1. การบริหารจัดการคลินิคนมแม่สำหรับโรงพยาบาลทุกระดับ โดย กลุ่มอนามัยแม่และเด็ก สำนักส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย
2. ข้อกำหนดสารอาหารที่ควรได้รับประจำวันและแนวทางการบริโภคอาหารสำหรับคนไทย คณะกรรมการจัดทำคู่มือข้อกำหนดสารอาหารประจำวันที่ร่างกายควรได้รับของประชาชนชาวไทย  กรมอนามัย  กระทรวงสาธารณสุข  กรุงเทพฯ  :  องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก  2530
3. ตารางแสดงคุณค่าอาหารไทยในส่วนที่กินได้ 100 กรัม  กองโภชนาการ   กรมอนามัย  กระทรวงสาธารณสุข  กรุงเทพฯ  :  องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก  2530
4. E-learning วิทยาลัยพยาบาลเครือข่ายภาคกลางhttp://mail.bcnnv.ac.th/~pop/obs/active_birth2.htm)